در روز پنجم اردیبهشت ۱۴۰۲ موزه دانشگاه خوارزمی این افتخار را داشت که میزبان یکی از دانشجویان برجسته دانشگاه تربیت معلم در دهه ۱۳۵۰ باشد. در این گفتگو جناب آقای دکتر امین آریان‌راد نیز ما را همراهی کردند. جناب آقای جمشید کیان‌فر از دانش‌آموختگان رشته تاریخ دانشگاه تربیت معلم در سال‌های ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۷ بوده‌اند. وی در دهم آبان ۱۳۳۰ در تهران در خانواده‌ای با اصالت ابهری به دنیا آمد. در دوران کودکی در شهرهای قیدار، نیک‌پی و ورامین به تحصیل مقطع ابتدایی و در دوران نوجوانی در شهر کرج در دبیرستان دهخدا به تحصیل در مقطع دبیرستان پرداخت. وی در سال ۱۳۴۸ موفق به اخذ مدرک دیپلم گردید و در سال ۱۳۵۳ پس از اتمام دوران خدمت وظیفه در نیروی زمینی ارتش در نوبت شبانه رشته تاریخ دانشگاه تربیت معلم پذیرفته شد. زمان تحصیل او با دوران ریاست دکتر محمد مشایخی و دکتر جعفر شعار همزمان شد. رئیس گروه رشته تاریخ در همین زمان دکتر اسماعیل دولتشاهی بود و رئیس شبانه نیز دکتر عباس فاروقی بود که در همین رشته تدریس می‌نمود. دکتر حسن نبوی استاد درس تاریخ معاصر و دکتر محمدرضا ناروند استاد درس تاریخ باستان و نقد منابع تاریخی در هنگام تحصیل جناب کیان‌فر در دانشگاه بودند. همچنین مسعود رجب‌نیا از جمله استادان مدعو این گروه بوده است. در سال ۱۳۵۵ در کتابخانه ملی ایران در خیابان ۳۰ تیر استخدام شد و از محضر استاد عبدالله انوار در رشته نسخه‌شناسی بهره برد. در سال‌های دهه ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰ و ۱۳۸۰ این پژوهشگر نامدار به تحقیق درباره نکات مبهم تاریخی و تصحیح متون دوران قاجار مشغول بوده و تصحیح کتاب ناسخ‌التواریخ و اکسیرالتواریخ و روضه‌الصفا سه یادگار مهم ایشان است. در پایان این گفتگو به مسائلی مانند عدم توجه لازم به رشته تاریخ و همچنین راهکارهای مناسب برای پیشرفت این رشته و جذب دانشجویان علاقمند صحبت شد. نظر ایشان این است که باید نسبت به رشته تاریخ و دانشجویان آن توجه بیش‌تری لحاظ گردد و یکی از نقدهای ایشان به شیوه آموزش این رشته در گذشته ادغام رشته تاریخ با رشته جغرافیا می‌باشد.

 

روز دوشنبه یکم اسفند ماه سال ۱۴۰۱ موزه دانشگاه خوارزمی میزبان یکی از استادان و ورزشکاران پیشکسوت رشته تربیت بدنی بود. دکتر محمدرضا دهخدا در ۲۱ دی ماه سال ۱۳۳۱ در شهر گرگان دیده به جهان گشود. او دوران دبستان را در زادگاهش و دوران دبیرستان را در مدرسه عبدالعظیم قریب در تهران گذراند. در سال ۱۳۵۱ برای تحصیل در مقطع کارشناسی رشته تربیت بدنی به مدرسه عالی ورزش واقع در امجدیه رفت و تا سال ۱۳۵۵ دانشجوی این دانشگاه بود. در دوران تحصیل در مدرسه عالی ورزش همدوره بیژن ذوالفقارنسب و حمید سجادی بود و مربیان ایشان پرویز قلیچ‌خانی و جواد رفوگر بوده‌اند. نقطه اوج فعالیت دکتر محمدرضا دهخدا حضور در مسابقات آسیایی تهران در سال ۱۳۵۳ بوده است. رشته تخصصی ایشان هاکی روی چمن است و مدتی نیز در حرفه داوری ژیمناستیک فعالیت کرده‌اند. وی در سال ۱۳۵۵ به دلیل تسلط بر زبان انگلیسی، معدل بالا و سوابق ورزشی متعدد برای بورسیه انتخاب شد و مقطع کارشناسی ارشد را در دانشگاه جرج تاون در شهر واشنگتن پایتخت آمریکا سپری نمود. پس از بازگشت به ایران در سال ۱۳۵۸ هیأت علمی دانشگاه تربیت معلم شد و در سال ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۴ در همین دانشگاه به تحصیل در مقطع دکترای رشته فیزیولوژی ورزشی پرداخت. مسأله ادغام مدرسه عالی ورزش با دانشگاه تربیت معلم از دیدگاه ایشان امری مناسب و درست بوده‌است زیرا امکانات ورزشی این دو نهاد به طور مشترک در یک نهاد واحد عرضه گردید. ایشان تا سال ۱۳۹۹ در این مجموعه فرهنگی به تدریس و تربیت ورزشکاران مشغول بوده‌اند. یکی از دانشجویان نامدار وی در مقطع کارشناسی علیرضا دبیر بوده است. در دوران پس از انقلاب دکتر دهخدا از اعضای کمیته ملی المپیک بوده و به عنوان مربی فنی هیأت ورزشی ایران را در المپیک ۱۹۸۸ سئول، ۲۰۱۲ لندن و ۲۰۱۶ ریو دو ژانیرو همراهی کرده است. سابقه تدریس و مربیگری و همچنین حضور در مسابقات جهانی و همچنین دارا بودن سمت‌های اجرایی در سازمان تربیت بدنی و دانشگاه خوارزمی نشانگر تجربه بالا و فعالیت مستمر این استاد پیشکسوت است. دکتر دهخدا موزه دانشگاه خوارزمی را مرکزی برای معرفی مفاخر مردمی در جامعه می‌داند که باید در راه‌اندازی آن اهتمام داشت. در این گفتگو بر اهمیت رشته تربیت بدنی، تمرین‌های فیزیکی و سابقه درخشان آن در دانشسرای عالی تأکید شد. افراد بسیاری از همین کلاس‌های درس، تشک تمرین و سالن‌های دانشگاه تربیت معلم به مدال‌های رنگارنگ کشوری، جهانی و المپیک رسیدند و امید ایشان این است که دوباره آن افتخارات ورزشی در خوارزمی تکرار گردد.

 

دکتر حکیمه دبیران در روز چهارشنبه مورخ ۱۹ بهمن ماه ۱۴۰۱ مهمان موزه دانشگاه خوارزمی بود. ایشان در سال ۱۳۲۷ در محله نارمک تهران دیده به جهان گشود. پس از گرفتن گواهی دیپلم از دبیرستان آزرم برای تحصیل در رشته ادبیات فارسی به دانشگاه تهران رفت. در آن دوران از محضر بزرگانی همچون دکتر سید جعفر شهیدی، دکتر سادات ناصری و دکتر احمد مهدوی دامغانی بهره‌مند گردید. دوران تحصیل مقاطع بالاتر را نیز در دانشگاه تهران گذراند و رساله دکتری خود را با عنوان بررسی کتاب شرفنامه مَنیَری زیر نظر دکتر سید جعفر شهیدی گذراند و بعد از آن در سال ۱۳۶۴ در دانشگاه تربیت معلم به عنوان استادیار استخدام شد. در همان سال به سمت ریاست دانشگاه الزهرا منصوب شد. در سال ۱۳۷۸ و ۱۳۷۹ پس از مکاتبه با استاد قدیمی‌اش دکتر احمد مهدوی دامغانی برای گذراندن دوره فرصت مطالعاتی به دانشگاه هاروارد راه پیدا نمود و در آنجا نیز از کلاس‌های دکتر مهدوی و حامد اِلگار اسلام‌پژوه مشهور بهره گرفت. حضور این بانوی فرهیخته و بزرگوار در موزه دانشگاه خوارزمی موجب شرح روایت‌های بسیار شیرینی از تاریخ دانشگاه تربیت معلم بود. موزه دانشگاه خوارزمی به دلیل برگزاری هفدهمین گردهمایی بین المللی ادبیات فارسی در دانشگاه مستندی کوتاه از زندگی و فعالیت‌های ایشان ساخته است که در آیین اختتامیه این گردهمایی پخش شد.

 

روز سه شنبه ۱۸ بهمن سال ۱۴۰۱ موزه دانشگاه خوارزمی میزبان یکی از مفاخر دانشگاه تربیت معلم بود. دکتر شکوه نوابی‌نژاد از استادان برجسته رشته روانشناسی تربیتی که در سال ۱۳۳۹ از دانشگاه تهران دانش‌آموخته رشته زبان و ادبیات انگلیسی شد و پس از آن با بورسیه به دانشگاه آمریکایی بیروت رفت تا در آنجا رشته علوم تربیتی و مشاوره بخواند. پس از آن در دوران ریاست دکتر احمد هوشنگ‌شریفی در دانشسرای عالی استخدام شد و برای تحصیل در مقطع دکترا به دانشگاه نبراسکا در آمریکا رفت. در آمریکا به تحصیل در رشته روانشناسی مشاوره مشغول بود و تجربیات زیادی در این حوزه کسب نمود. دکتر نوابی‌نژاد از بنیانگذاران رشته روانشناسی مشاوره در دانشسرای عالی بوده و این گرایش را بسیار حائز اهمیت می‌داند. در دوران حضورش در دانشسرای عالی پیشنهاد کرد تا از پروفسور یانگ استاد دانشگاه بیروت که در رشته روانشناسی تربیتی نامدار بوده برای تدریس در دانشسرای عالی دعوت نمایند. دکتر نوابی‌نژاد سال‌های بسیاری در کنار تدریس به مشاوره پرداخته و از شخصیت‌های تأثیرگذار این رشته است. همچنین ایشان از چهره‌های ماندگار علمی ایران است.

 

روایت‌های کلاس درس
دکتر اسماعیل بابلیان استاد برجسته ریاضی

 

روایت‌های کلاس درس
دکتر محمدحسن بیژن‌زاده استاد ریاضیات
 

 

روایت‌های کلاس درس
خانم مونس نادری؛ مسئول آموزش دانشگاه

 

روایت‌های کلاس درس
احمد صافی دانش آموخته دانشسرای عالی در رشته آموزش ابتدایی ۱۳۴۴

 

روایت‌های کلاس درس
سیدکاظم اکرمی رییس پیشین دانشگاه خوارزمی
 

 

من برای هویت تربیت معلم به این دانشگاه آمدم.

این سلسله گفتگوها بخشی از تاریخ شفاهی دانشگاه خوارزمی است که در آغاز به همت دکتر بهادر باقری در روابط عمومی دانشگاه از سال ۹۶ صورت گرفته و در دو سال اخیر در موزه دانشگاه ادامه یافته است.

موزه دانشگاه خوارزمی در هفته گذشته میزبان دکتر عزیزالله تاجیک اسماعیلی از استادان رشته روانشناسی تربیتی بوده است. ایشان پس از گذراندن مقطع متوسطه در ورامین در دهه ۱۳۵۰ به دانشگاه تبریز و سپس به دانشگاه تهران وارد شدند. تحصیلات عالی خود را در رشته جامعه‌شناسی آغاز و سپس با تغییر رشته به آموختن روانشناسی روی آوردند. ایشان از دهه ۱۳۶۰ در آموزش و پرورش سمت‌های گوناگون اداری و آموزشی داشته و از سال ۱۳۶۶ به عنوان مدرس به دانشگاه تربیت معلم انتقال یافته اند. در این گفتگو به بازخوانی اتفاقات و روایت‌های دانشگاه تربیت معلم در دهه های ۷۰ و ۸۰ ش پرداخته شد. و از دلایل تغییر نام دانشگاه تا پیشینه اداری و آموزشی دانشگاه مورد بررسی قرار گرفت. همچنین درباره زمینه‌های رشد و نوآوری علوم انسانی در ایران و الگوهای مناسب تربیتی برای نسل جدید نظراتی رد و بدل گردید. از بطن سخنان ایشان می‌توان دریافت که وی از دوران کودکی به معلمی و علوم تربیتی و رفتاری علاقه‌مند بوده است و زمینه های این الفت را می توان از شیوه‌های پرورشی در خانواده و معلمانی چون شهید باهنر، شفیعی و ... که در دبیرستان داشته اند، دانست.

 

اگر در تربیت نیروی انسانی دقت می‌کردیم می‌توانستیم خیلی جلوتر باشیم.
 

دکتر مرتضی تهامی از بهمن ۱۳۶۲ به عنوان دانشجوی رشته تاریخ به دانشگاه تربیت معلم وارد شده و از همان تاریخ تا به امروز شاهد همه رخدادهای مهم فرهنگی و اجتماعی در این دانشگاه بوده است. وی سمت‌های فرهنگی-اجرایی متعددی داشته و از این جهت خاطرات ایشان در زمره بخشی از تاریخ دانشگاه تربیت معلم است. در ۲۲ آذر ماه ۱۴۰۱ فرصتی پیش آمد تا با ایشان گفتگو کنیم. ایشان شغل معلمی را شغل انبیا و رسالت پیامبران می‌داند و معتقد است که یکی از ضعف‌های امروز ما عدم توجه مناسب و درخور به تربیت معلم است. به عقیده ایشان دیدگاه اقتصادمحور در امر آموزش باعث ضعف نظام تربیتی شده است و معتقدند که معلمانی که از دانشگاه تربیت معلم دانش‌آموخته شده‌اند از لحاظ علمی و اخلاقی بر دیگر معلمان برتری دارند. دکتر تهامی که از استادان رشته تاریخ دانشگاه خوارزمی نیز هستند در این گفتگوی دوستانه اظهار داشتند که:

"در دوران ما ورود وی گزینش برای معلم شدن چند مرحله‌ای بود و این شیوه بسیار مطلوب بود. کلاس‌های درسی ما در دانشکده شهید کشوری و مدرسه عالی پارس در خیابان پاسداران برگزار می‌شد."

"در دوارن دانشجویی در خوابگاه‌های جمهوری، ولیعصر، پاسداران، خردمند و سهیل حضور داشتم ولی خوابگاه پاسداران به دلیل امکانات بسیار، از همه مطلوب‌تر بود."

"دانشگاه تربیت معلم یکی از دانشگاه‌های موثر در انقلاب فرهنگی بوده است."

"جهان‌بینی شهید مطهری رکن اصلی مطالعات ما در انجمن اسلامی بود."

استادان وی در سال‌های ۱۳۶۲ تا ۱۳۶۷ شخصیت‌های نامداری همچون دکتر مریم میراحمدی، دکتر غلامرضا ورهرام، دکتر یعقوب آژند و دکتر احسان اشراقی(استاد مدعو تربیت معلم) بوده‌اند.

 

به یاد استاد احمد صافی، که در نوجوانی عاشق دانشسرای عالی شد.
بخش‌هایی از گفتگوی این استاد فقید با موزه دانشگاه خوارزمی آبان‌ماه ۱۴۰۰: